Rüzgar türbinleri tarafından üretilen elektrik enerjisi genellikle DC (doğru akım) ya da AC (alternatif akım) formunda olur. Bu enerjiyi evde kullanılan 220V AC sistemlerine entegre edebilmek için inverter (çevirici) kullanılır. Ancak her inverter her türbinle uyumlu değildir. Bu nedenle doğru inverter seçimi, sistemin güvenli ve verimli çalışması için kritik öneme sahiptir.
İnverter seçimi öncesinde türbinin ne tür elektrik ürettiği belirlenmelidir:
DC çıkışlı türbinler: Genellikle 12V, 24V veya 48V sabit DC çıkış verir
AC çıkışlı türbinler: Genellikle 3 fazlı düzensiz AC üretir (düşük hız alternatör)
Bu fark, inverter uyumluluğunu doğrudan etkiler.
| İnverter Türü | Açıklama |
|---|---|
| DC-AC inverter | DC girişli inverterdir. Aküden aldığı enerjiyi 220V AC’ye çevirir |
| AC-DC inverter | Alternatörden gelen AC’yi önce DC’ye çevirir, ardından 220V AC üretir |
| MPPT inverter | Değişken gerilimi izleyip maksimum güçte çalışmayı sağlar |
| Hibrit inverter | Hem güneş hem rüzgar gibi çoklu kaynakları birleştirir |
| Şebeke bağlantılı inverter | Şebekeye paralel çalışır, şebekeye enerji verir |
A. Voltaj Uyumu
İnverterin giriş voltajı, türbinin çıkış voltajıyla eşleşmelidir.
Örneğin:
24V çıkışlı rüzgar türbini → 24V girişli inverter
B. Akım ve Güç Uyumu
İnverterin desteklediği maksimum akım ve güç değeri, türbinin üretimini karşılamalıdır.
Örn: Türbin maksimum 500W üretiyorsa inverter en az 500W desteklemeli
C. Gerilim Kararsızlığına Uyum
Rüzgar değişken olduğu için voltaj da dalgalanır. Bu nedenle:
MPPT özellikli inverterler önerilir
Aşırı voltaj koruması olan modeller tercih edilmelidir
D. Bağlantı Tipi Uyumu
Bazı türbinler doğrudan aküye bağlanır, bazıları şarj regülatörü üzerinden invertere geçer.
Sistem tasarımına uygun bağlantı tipi dikkate alınmalıdır
Eğer sistemde akü varsa bağlantı şu şekilde yapılır:
Rüzgar türbini → Şarj kontrol cihazı
Şarj kontrol cihazı → Akü
Akü → İnverter → Ev sistemleri
Bu durumda inverterin akü tipi, voltajı ve kapasitesiyle uyumlu olması gerekir.
Şebekeye bağlı çalışan sistemlerde özel grid-tie inverter kullanılır. Ancak rüzgar türbinlerinin değişken üretimi nedeniyle şebeke bağlantısı hassas ve yönetmeliklere tabidir.
Türkiye’de şebekeye enerji satmak için:
Uyumlu inverter (VDE 4105, EN50438 belgeli)
Elektrik dağıtım şirketinden izin
Geriye sayaçlı sistem kurulumu gerekir
Güneş paneli inverterleri, rüzgar türbinleri için doğrudan uygun değildir
Voltaj-kararsız rüzgar üretimi için MPPT özelliği şarttır
Düşük rüzgar hızında inverter boşta kalmamalı (düşük kalkış gerilimi olmalı)
İnverterin sürekli çalışması için yeterli akü kapasitesi olmalıdır
Rüzgar türbinleri ile inverterlerin uyumlu çalışması için voltaj, akım, çıkış tipi ve bağlantı düzeni dikkatle değerlendirilmelidir. Uyumlu olmayan inverter seçimi, sistem verimini düşürür veya donanım arızasına yol açabilir. Kurulum öncesi üretici teknik belgeleri incelenmeli, mümkünse profesyonel destek alınmalıdır.
