Merhaba! Eğer sen de benim gibi bahçede bir şeyler yetiştirmeyi seviyorsan ve "Pırasa tohumu nasıl dikilir?" diye merak ediyorsan, tam doğru yerdesin. Pırasa, mutfağımın yıldızlarından biri. Çorbada, yemekte, hatta salatada bile kullanıyorum ve kendi pırasamı yetiştirmek inanılmaz keyifli! Bu yazıda, kendi bahçemde pırasa tohumu ekimi ve bakımıyla ilgili öğrendiğim her şeyi adım adım, samimi bir şekilde anlatacağım. Hem yeni başlayanlar için hem de deneyimli bahçıvanlar için faydalı olacak bir rehber hazırladım. Hadi başlayalım!
Pırasa, soğan ve sarımsağın kuzeni gibi bir sebze. Hafif tatlı, yumuşak bir aroması var ve mutfakta çok yönlü. Üstelik besleyici; A, C, K vitamini ve folik asit deposu. Kendi pırasanı yetiştirmenin birkaç güzel nedeni var:
Peki, pırasa tohumu nasıl ekilir? Kendi deneyimlerinden yola çıkarak, bu süreci en basit ve anlaşılır şekilde anlatıyorum.
Başlamadan önce birkaç temel şeye ihtiyacın olacak. Ben ilk başladığımda biraz acemiydim, ama bu adımları takip edince her şey çok kolaylaştı:
Pırasa serin havaları seviyor, o yüzden ekim zamanı bölgene göre değişiyor. Ben Ege’de yaşıyorum, bu yüzden ilkbahar (Şubat-Mart) veya sonbahar (Ağustos-Eylül) ekimi yapıyorum. Eğer daha soğuk bir bölgedeysen, sonbahar ekimi daha uygun olabilir. Seran varsa, yıl boyunca kontrollü bir şekilde ekebilirsin. Tohumlar 10-20°C arasında çimleniyor, yani don riski geçtiğinde ekime başlamak en iyisi.
İyi bir hasat için kaliteli tohum şart. Ben yerel bir tarım mağazasından sertifikalı, hibrit olmayan tohumlar aldım. İki çeşit pırasa denedim:
İnternetten veya yerel satıcılardan taze tohum almanı öneririm. Eski tohumlar çimlenme konusunda hayal kırıklığı yaratabilir.
Pırasa, besleyici ve gevşek topraklarda mutlu oluyor. Ben toprağımı hazırlarken şunlara dikkat ediyorum:
Pırasayı iki şekilde ekebilirsin: Fide yetiştirip şaşırtma yöntemiyle ya da doğrudan toprağa. Ben genelde fide yöntemini tercih ediyorum çünkü bitkiler daha güçlü oluyor. Ama her iki yöntemi de denedim, ikisini de anlatayım.
Bu yöntem biraz daha sabır istiyor, ama sonuçları harika! İşte nasıl yaptığım:
Zamanın kısıtlıysa veya seran yoksa, bu yöntem tam sana göre. Ben geçen yıl denedim, gayet başarılı oldu.
Pırasalarımı ektikten sonra iş bitmiyor, biraz ilgi istiyorlar. İşte benim bakım rutinlerim:
Pırasa nemli toprağı sever. Haftada 1-2 kez, toprağın 10 cm derinliğine kadar suluyorum. Yazın sıcaklarda bu sıklığı artırıyorum. Ama dikkat, fazla su kökleri çürütebilir!
Büyüme döneminde, her 3-4 haftada bir sıvı organik gübre kullanıyorum. Azot ağırlıklı gübreler, pırasaların yapraklarını güçlendiriyor. Ama abartmamak lazım, yoksa gövde yerine yaprak büyüyor.
Pırasanın beyaz gövdesini uzun tutmak için toprağı gövdeye doğru yığıyorum. Bu işlem, pırasanın daha lezzetli ve estetik olmasını sağlıyor. Her 2-3 haftada bir hafifçe toprak yığıyorum.
Yabani otlar pırasalarımın besinini çalmasın diye düzenli olarak temizliyorum. Zararlılar içinse organik böcek savarlar kullanıyorum. Örneğin, neem yağı yaprak bitlerine karşı çok etkili.
Pırasalarım genellikle 3-4 ayda hasat olgunluğuna ulaşıyor. Gövde 2-3 cm kalınlığa gelince, bir kürekle dikkatlice topraktan çıkarıyorum. Hasat sonrası hemen tüketmiyorsam, kökleriyle birlikte nemli bir bezde sarıp buzdolabında 2-3 hafta saklıyorum. Ayrıca, pırasaları doğrayıp donduruyorum, böylece yıl boyunca çorbalarda kullanıyorum.
Pırasa tohumu ekmek, sandığından çok daha kolay ve keyifli. Kendi bahçemde bu süreci deneyimledikçe, hem doğayla bağ kurdum hem de mutfağıma taze, organik lezzetler ekledim. Sen de bu rehberle pırasa yetiştirmeye başla, eminim bayılacaksın! Soruların olursa, yorumlara yaz, hemen yanıtlarım.